Rosyjskie szkodliwe oprogramowanie przypominające swoją strukturą matrioszkę

Badacze z firmy Kaspersky Lab wykryli nowe szkodliwe oprogramowanie rozprzestrzeniające się za pośrednictwem Pirate Bay – jednego z najpopularniejszych serwisów z torrentami. Celem tego szkodnika jest infekowanie komputerów osobistych oprogramowaniem adware oraz narzędziami umożliwiającymi instalowanie dodatkowego szkodliwego oprogramowania. Zagrożenie to posiada wielowarstwową strukturę i ze względu na swój ukryty, pozornie niekończący się stos funkcji otrzymało nazwę PirateMatryoshka, od klasycznej rosyjskiej laleczki.

 

Serwisy z torrentami są głównie wykorzystywane w celu rozprzestrzeniania “pirackich” kopii oprogramowania, muzyki i filmów, które – mimo że w większości krajów są nielegalne i mogą naruszać prawa własności intelektualnej – są łatwo dostępne online. Stanowią popularny cel cyberprzestępców rozprzestrzeniających szkodliwy kod głównie dlatego, że użytkownicy szukający nielegalnej zawartości często wyłączają swoje rozwiązania bezpieczeństwa online lub ignorują powiadomienia systemu w celu zainstalowania pobranej zawartości.

Nowo wykryte zagrożenie PirateMatryoshka zawiera trojana, który podszywa się pod piracką wersję legalnego oprogramowania i pozwala na pobieranie dalszych szkodliwych narzędzi.

Z punktu widzenia socjotechniki omawiany szkodnik stosuje wyrafinowaną metodę samodzielnego rozprzestrzeniania się. O ile zdecydowana większość szkodliwego kodu wykrywanego na stronach z torrentami jest rozprzestrzeniana za pośrednictwem nowo utworzonych kont użytkowników (tzw. seederzy), PirateMatryoshka jest dystrybuowany przy użyciu istniejących już kont, które nie były wcześniej związane ze szkodliwą aktywnością. Jest to skuteczna metoda dystrybucji, ponieważ ze względu na dobrą reputację konta potencjalne ofiary nie mają powodu wątpić w bezpieczeństwo pobieranego pliku.

Po kliknięciu instalatora przez użytkownika rozpoczyna się proces infekcji oprogramowaniem PirateMatryoshka. Najpierw ofiara widzi kopię strony The Pirate Bay, która w rzeczywistości jest stroną phishingową, gdzie zostaje poproszona o podanie swoich danych uwierzytelniających w celu kontynuowania instalacji. Następnie szkodnik wykorzystuje te dane w celu utworzenia nowych kont rozprzestrzeniających kolejne programy PirateMatryoshka. Z badania przeprowadzonego przez Kaspersky Lab wynika, że odsyłacz do strony phishingowej został kliknięty około 10 000 razy.

 

 

Proces infekcji jest kontynuowany, nawet jeśli nie zostaną podane dane uwierzytelniające użytkownika, a szkodliwe oprogramowanie rozpakowuje kolejne niebezpieczne moduły. Jednym z nich jest moduł klikający, który potrafi między innymi automatycznie zaznaczać pole “zgadzam się”, które uruchamia instalator oprogramowania adware, zalewając urządzenie ofiary niechcianym oprogramowaniem. Około 70% zainstalowanych programów stanowi oprogramowanie adware, takie jak pBot, podczas gdy 10% to oprogramowanie, które potrafi pobrać na komputer inne szkodniki.

PirateMatryoshka łączy zatem w sobie wyrafinowane, wielofunkcyjne zagrożenie ze skuteczną funkcjonalnością dystrybucji własnego oraz innego szkodliwego kodu.

Często obserwujemy wielowarstwowe szkodliwe oprogramowanie i wykrywamy szkodliwe instalatory, które dodają do urządzenia użytkownika więcej niż jeden niebezpieczny program. Jednak w przypadku PirateMatryoshka proces ten jest bardziej skomplikowany, ponieważ szkodnik, który trafia na komputer ofiary za pośrednictwem oprogramowania adware, może wprowadzić dodatkowe instalatory, których celem jest sprowadzenie jeszcze więcej niebezpiecznego oprogramowania. Jest to dość zaawansowana metoda, biorąc pod uwagę, że mamy tu do czynienia z nieukierunkowanym, masowym atakiem, który zawiera element phishingowy umożliwiający szersze rozprzestrzenianie w przyszłości – powiedział Anton Iwanow, badacz ds. cyberbezpieczeństwa. Kaspersky Lab. 

Produkty Kaspersky Lab wykrywają szkodliwy program PirateMartryoshka jako Trojan-Downloader.Win32.PirateMatryoshka oraz Trojan.Win32.InstClick.

W celu zabezpieczenia swoich urządzeń Kaspersky Lab zaleca następujące działania:

• Korzystaj wyłącznie z legalnego oprogramowania pobieranego z oficjalnych stron producentów lub zaufanych sklepów z aplikacjami.
• Zwracaj szczególną uwagę na autentyczność strony internetowej. Nie korzystaj ze stron, jeśli nie masz pewności, że są legalne.
• Zainstaluj niezawodne rozwiązanie zabezpieczające np. Kaspersky Password Manager oraz Kaspersky Total Security, które w bezpieczny sposób automatycznie wypełnia dane uwierzytelniające i zapewnia wszechstronną ochronę przed szerokim wachlarzem zagrożeń.

Więcej informacji na temat szkodliwego oprogramowania PirateMatryoshka znajduje się na stronie http://r.kaspersky.pl/GTjfD.