Katarzyna Kobylarczyk laureatką 11. Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki
Książka „Strup. Hiszpania rozdrapuje rany” Katarzyny Kobylarczyk została uznana za najlepszy reportaż 2019 r.Decyzję jury poznaliśmy wczoraj, 27 maja br. w materiale wideo – w serwisie Wyborcza.pl oraz na profilu “Gazety Wyborczej” na Facebooku. Dziś, 28 maja br. na tradycyjnych i cyfrowych łamach “Gazety Wyborczej” ukazała się rozmowa z nagrodzoną reportażystką.
Jury 11. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego pod przewodnictwem Piotra Mitznera – w składzie: William Brand, Julia Fiedorczuk, Abel A. Murcia Soriano, Katarzyna Surmiak-Domańska, i w obecności sekretarza jury: Bożeny Dudko po długiej dyskusji przyznało Nagrodę za najlepszy reportaż 2019 roku Katarzynie Kobylarczyk za książkę „Strup. Hiszpania rozdrapuje rany” opublikowaną w 2019 roku przez wydawnictwo Czarne.
Jak uzasadnili jurorzy, Katarzyna Kobylarczyk stworzyła uniwersalną opowieść o determinacji w poszukiwaniu prawdy i leczeniu zbiorowej pamięci. „Strup” to fascynująca lektura, gdzie koszmar przeplata się z groteską, a rzeczywistość odsłania swój metaforyczny wymiar. Dowód na to, że posługując się wyłącznie faktami, można tworzyć literaturę piękną.
Dziś, 28 maja br. na tradycyjnych i cyfrowych łamach “Gazety Wyborczej” ukazała się rozmowa z nagrodzoną reportażystką ( Wyborcza.pl).
Na Wyborcza.pl można też przeczytać laudację przewodniczącego jury Piotra Mitznera dla Katarzyny Kobylarczyk – a w niej m.in.: Reportaż Katarzyny Kobylarczyk „Strup. Hiszpania rozdrapuje rany” – to książka o pamięci i o grobach, ale nie o śmierci. Katarzyna Kobylarczyk pisze o życiu zgęszczonym w żałobie, traumie i determinacji poszukiwań kości ludzi najbliższych.
Książka Katarzyny Kobylarczyk jest dla nas, ale nie o nas. Analogie do polskich rozliczeń z historią i polskich ekshumacji nie są najważniejsze. Więcej możemy z niej skorzystać, jeśli przyjmiemy, że mówi nam ona o Innych, czy są to Hiszpanie, Chilijczycy czy Rosjanie, którzy borykają się ze swoją pamięcią historyczną – wbrew polityce historycznej. Jeśli dzięki takiej książce jak ta lepiej zrozumiemy Innych, lepiej też zrozumiemy samych siebie.
Autorka najlepszego reportażu 2019 r. otrzymała nagrodę w wysokości 100 tys. złotych. Dodatkowo od 10. edycji konkursu m. st. Warszawa, fundator Nagrody Kapuścińskiego, wprowadziło nagrody pieniężne dla wszystkich finalistów – autorów reportaży w kwocie 5 tysięcy złotych.
Pozostałymi finalistami tegorocznej edycji byli:
Lars Berge – „Dobry wilk. Tragedia w szwedzkim zoo”, wyd. Czarne;
Artem Czech – „Punkt zerowy”, z ukraińskiego przeł. Marek S. Zadura, wyd. Warsztaty Kultury;
Joanna Gierak-Onoszko – „27 śmierci Toby’ego Obeda”, wyd. Dowody na Istnienie;
Óscar Martinez – „Bestia. O ludziach, którzy nikogo nie obchodzą”, z hiszpańskiego przeł. Tomasz Pindel, wyd. Post Factum Sonia Draga.
Ze względu na bardzo wyrównany poziom tłumaczeń, które znalazły się w finale, jury w tym roku nie przyznało nagrody dla tłumacza najlepszego przekładu reportażu. Autorzy trzech wyróżnionych przekładów otrzymali nagrody dla finalistów – po 2 tys. zł.
Są to:
Irena Kowadło-Przedmojska, wyróżniona za wartki, dynamiczny, efektywny przekład reportażu Larsa Berge „Dobry wilk. Tragedia w szwedzkim zoo” („Vargattacken”), opublikowany przez wydawnictwo Czarne;
Tomasz Pindel, wyróżniony za przekazanie w soczystej polszczyznie potocznego wielogłosu książki Óscara Martíneza „Bestia. O ludziach, którzy nikogo nie obchodzą” („Los migrantes que no importan”) opublikowanej nakładem wydawnictwa Post Factum Sonia Draga;
Marek S. Zadura, wyróżniony za sprawne i czujne spolszczenie wojennych opowieści Artema Czecha w reportażu „Punkt zerowy” („Тоczka nul’”), który ukazał się w wydawnictwie Warsztaty Kultury.
Nagrodzie – jak co roku – towarzyszyła akcja edukacyjna. Studenci Instytutu Dziennikarstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy pracują pod kierunkiem badaczki reportażu dr hab. Urszuli Glensk, czytają i recenzują nominowane książki, by wybrać swojego laureata. Tegoroczną laureatką studentów z Wrocławia – podobnie jak redakcji internetowego magazynu studentów Uniwersytetu Warszawskiego „Nowy Folder” – został reportaż „27 śmierci Toby’ego Obeda” Joanny Gierak-Onoszko, opublikowany przez wydawnictwo Dowody na Istnienie. Werdykt studentów można obejrzeć (i przeczytać) na profilu Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego na Facebooku.
Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki ma charakter międzynarodowy i od 11 lat jest przyznawana za najlepszy reportaż książkowy opublikowany w Polsce i po polsku między 1 stycznia a 31 grudnia poprzedniego roku. Konkurs od pierwszej edycji nagradza także tłumaczy.
Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego została ustanowiona i jest ufundowana przez Miasto Stołeczne Warszawę. Współorganizatorem Nagrody jest „Gazeta Wyborcza”.
Patronką honorową Nagrody jest Alicja Kapuścińska.
Patronat honorowy nad finałem 11. edycji objęły: Ambasada Hiszpanii, Ambasada Kanady i Ambasada Szwecji.
Partnerem Nagrody jest Fundacja Herodot.
Patroni medialni: Wyborcza.pl, „Duży Format”, „Książki. Magazyn do czytania”.
Organizatorzy dziękują za wsparcie i pomoc przy organizacji 11. edycji Nagrody: Amnesty International Polska, Instytutowi Adama Mickiewicza, Księgarni Korekty, Polskiemu Pen Clubowi, Stołecznej Estradzie, Stołecznemu Centrum Edukacji Kulturalnej, Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS, Stowarzyszeniu Tłumaczy Literatury, Studenckiemu Jury „Słowa Bez Granic” – Uniwersytet Wrocławski, Warszawskim Targom Książki, Wydziałowi Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego – Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego
Więcej na temat konkursu znaleźć można na http://www.kulturalna.warszawa.pl/kapuscinski.html