Przewodniczący KRRiT zwraca się do Prezydenta RP, Premiera i innych organów konstytucyjnych

Wykonując postanowienia uchwały KRRiT nr 230/21, Przewodniczący KRRiT zwraca się do organów konstytucyjnych z wnioskiem o zbadanie zgodności art. 35 ust. 3 ustawy o radiofonii i telewizji z przepisami Konstytucji RP.

 

W ocenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji ww. przepis urt może budzić  uzasadnioną obawę, iż nie jest zgodny z przepisami Konstytucji RP.

W myśl art. 35 ust. 1 urt koncesja może być udzielona osobie fizycznej, posiadającej obywatelstwo polskie i stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobie prawnej lub osobowej spółce handlowej, które mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku, gdy spółka-koncesjonariusz jest z udziałem osób zagranicznych obecna ustawa przewiduje szereg ograniczeń wskazanych w ust 2 art. 35 urt m.in. zakaz posiadania przez podmiot zagraniczny więcej niż 49% udziałów (art. 35 ust 2 pkt 1 urt) oraz zakaz wykonywania (w tym przez podmioty zależne) więcej niż 49% głosów (art. 35 ust. 2 pkt 2 lit. b urt).

Jednocześnie w art. 35 ust. 3 urt wskazano, iż koncesja może być również udzielona osobie zagranicznej lub spółce zależnej, w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, od osoby zagranicznej, których siedziba lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w państwie członkowskim Europejskiego Obszaru Gospodarczego, bez stosowania ograniczeń zawartych w ust. 2 art. 35 urt.

KRRiT podkreśla, że prawidłowym kryterium, umożliwiającym zastosowanie zwolnień przewidzianych w art. 35 ust. 3 urt, z zachowaniem traktatowej swobody przedsiębiorczości w Unii Europejskiej, jest to, aby podmiot ostatecznie kontrolująca te podmioty zagraniczne miał swoją siedzibę w EOG.

Istnieje jednak przeciwna interpretacja art. 35 ust. 2 i 3 prowadząca do wniosku, iż z wyłączenia z art. 35 ust. 3 urt korzysta spółka, która jest co prawda bezpośrednio kontrolowana przez podmiot z EOG, ale jednocześnie pośrednio jest zależna od podmiotu spoza EOG.

W ocenie KRRiT taka eksplikacja przepisów jest nie tylko sprzeczna z celem ustawy, ale również z przepisami Konstytucji RP.

W przypadku bowiem takiego rozumienia ww. przepisów, wbrew art. 32 Konstytucji, następuje nierówne traktowanie polskich podmiotów działających na tym samym rynku w stosunku do m.in. spółki polskiej zależnej (bezpośrednio) od osoby zagranicznej z EOG a pośrednio od podmiotu spoza EOG. Sytuacja ta jest sprzeczna z zasadami równości wobec prawa i podważa reguły prawidłowej konkurencji na tym samym rynku.

KRRiT zwraca uwagę, że w świetle dotychczasowej i nieprawidłowej praktyki stosowania art. 35 ust. 2 i 3 urt  podmioty, które niezależnie od pochodzenia swojego kapitału działają za pośrednictwem podmiotów ustanowionych na terenie jednego z krajów EOG, znajdują się w sytuacji uprzywilejowanej w porównaniu do podmiotów polskich.

Nie jest to niezgodne z prawem Unii Europejskiej (jako tzw. dyskryminacja odwrotna), lecz stanowi sprzeczność z konstytucyjną zasadą równości.

Tym samym, uzasadniony jest wniosek o zbadanie tego zagadnienia przez Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji, wszyscy są wobec prawa równi oraz mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Przytoczona tu norma odnosi się także do podmiotów zbiorowych, w tym spółek, również tych ubiegających się lub posiadających koncesje na nadawanie programów radiowych i telewizyjnych.

Dyskryminacja polskich spółek w ustawie o radiofonii i telewizji, w interpretacji przepisów nieakceptowanej przez KRRiT

Zagadnienie	Rodzaj podmiotu
	Koncesjonariusz – spółka polska, która nie jest zależna od osoby z EOG	Koncesjonariusz – spółka polska, zależna od spółki z EOG	Koncesjonariusz – spółka z EOG	Dyskryminacja polskich podmiotów, niezależnych od spółek z EOG, względem spółek zależnych od spółek od EOG lub względem spółek z EOG.
Dopuszczalność posiadania udziałowców zagranicznych (spoza EOG) powyżej 49% kapitału zakładowego	ZAKAZ	DOZWOLONE	DOZWOLONE	WYSTĘPUJE
Nakaz zasiadania w Zarządzie w większości polskich obywateli zamieszkałych w Polsce*	ISTNIEJE	BRAK	BRAK	WYSTĘPUJE
Zakaz przekraczania w zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu 49% głosów przez osoby zagraniczne i spółki od nich zależne*	ISTNIEJE	BRAK	BRAK	WYSTĘPUJE
Nakaz zasiadania w Radzie Nadzorczej w większości polskich obywateli zamieszkałych w Polsce*	ISTNIEJE	BRAK	BRAK	WYSTĘPUJE

 

*jeśli jednocześnie choć jedna akcja lub udział w kapitale zakładowym koncesjonariusza należy do osoby zagranicznej