Nowe filmy w ARTE.tv na drugą rocznicę agresji na Ukrainę
24 lutego minie już drugi rok od inwazji Rosji na Ukrainę. W połowie tego roku Pentagon opublikował raport, według którego liczba zabitych i rannych żołnierzy po obu stronach konfliktu sięgnęła pół miliona. Część analityków uważa, że Rosja Putina od lat szykowała się do wojny, a reforma sił zbrojnych i sześciodniowa wojna rosyjsko-gruzińska w 2008 r. stanowiły tylko preludium do właściwych działań militarnych. Władimir Putin rozpoczął agresję w Ukrainie już w 2014 roku. Pierwszym aktem była aneksja Krymu i rozpoczęcie działań zbrojnych we wschodnich obwodach, drugim bezpośredni atak rakietowy na duże miasta w 2022 roku. O tym okrutnym konflikcie tuż obok polskiej granicy mówi bezpłatna platforma streamingowa ARTE.tv, która przygotowała cykl dokumentów z okazji drugiej rocznicy konfliktu rosyjsko-ukraińskiego pod linkiem WOJNA W UKRAINIE | ARTE.tv.
W lutym 2022 roku Kreml zachwiał stabilnym, jak wielu się wydawało, porządkiem naszej części świata. Agresja na Ukrainę to tak naprawdę żądanie nowego ładu oraz przeformułowania układu sił nie tylko w Europie, ale szerzej na całym świecie. Rosja Putina rozpoczęła agresję z zapowiedzią wygranej po 3 dniach. Tymczasem konflikt na terenie Ukrainy trwa już 2 lata. W piątek, 16 lutego świat obiegła informacja o śmierci Aleksieja Nawalnego, lidera rosyjskiej opozycji. ARTE.tv przypomina o trwającej wojnie, jej źródłach, tragicznym przebiegu i możliwych dla nas konsekwencjach w nowych filmach dokumentalnych i reportażach.
„Zostać Nawalnym”
Był najsłynniejszym przeciwnikiem Władimira Putina i liderem antykremlowskiej opozycji: organizowała wielotysięczne demonstracje i demaskował korupcje władz Rosji. Człowiek o niesłychanej odwadze i niespotykanej dziś postawie moralnej, Aleksiej Nawalny zmarł w piątek, 16 lutego w wieku 47 lat. Ocalały w sierpniu 2020 r. z próby otrucia Nowiczokiem, ulubioną trucizną rosyjskich służb specjalnych, hospitalizowany w Berlinie, po powrocie do Moskwy został aresztowany. Władze rosyjskie wytaczały wobec niego kolejne sprawy karne, skutkujące wyrokami łącznie ponad 30 lat pozbawienia wolności, między innymi pod zarzutami „tworzenia organizacji ekstremistycznej”, „promowania terroryzmu” i „rehabilitacji nazizmu”. W 2023 roku umieszczono go kolonii karnej o zaostrzonym rygorze na Syberii. Przebywający na wygnaniu w Niemczech rosyjski dziennikarz Igor Sadreev, który śledził poczynania Aleksieja Nawalnego przez ponad piętnaście lat, w dokumencie „Zostać Nawalnym” ożywia jego historię za sprawą spotkań z krewnymi, zwolennikami, finansistami, dziennikarzami, przeciwnikami czy współpracownikami. Dzięki rozmowom, opiniom i różnym punktom widzenia tworzy złożony portret tego człowieka oraz ukazuje jego, niekiedy radykalne, decyzje i działania polityczne. Film będzie dostępny w ARTE.tv od 24 lutego.
„Porwania ukraińskich dzieci”
16-letnia Ukrainka Lisa była przetrzymywana przez osiem miesięcy w Rosji. Teraz, gdy jest już bezpieczna w Kijowie, ledwo powstrzymuje łzy, opowiadając o tragicznych przeżyciach, jakie ją spotkały. Wraz z nią wróciło czworo innych dzieci. Cała piątka myślała, że już nigdy nie zobaczy swojego kraju i rodzin. Status wielu innych ukraińskich dzieci jest nadal nieznany (szacuje się, że w głąb Rosji zostało wywiezionych od 200 000 do 300 000). Organizacja NGO „Save Ukraine”, której prezesem jest Mykoła Kuleba, zajmuje się sprowadzaniem deportowanych dzieci do ich ojczyzny – szuka i namierza porwanych przez Rosjan małoletnich. Setka wolontariuszy z tej organizacji działa na wyzwolonych terenach, by sprowadzić je bezpiecznie na teren Ukrainy. Reportaż „Porwania ukraińskich dzieci” w reżyserii Damiena Fleuretta i Sashy Aleksandrenko opowiada o szczegółach tego procederu, o którym zrobiło się głośno na całym świecie. Widzowie ARTE.tv usłyszą także relacje samych uprowadzonych.
PORWANIA UKRAIŃSKICH DZIECI | ARTE.tv
„Trucizna Putina”
Twarz Aleksandra Litwinienki przypomina nam, co dzieje się z tymi, którzy odważą się rzucić wyzwanie Władimirowi Putinowi. Rosjanie, mistrzowie sztuki władania trucizną od zarania dziejów, uczynili z niej subtelną broń w swoim strategicznym arsenale. Kilka przypadków zatruć w ciągu ostatnich dwudziestu lat pokazuje, co grozi wrogom politycznym Kremla: od Litwinienki (2006) do Aleksieja Nawalnego (2020), poprzez Siergieja Skripala (2018). Seria dokumentalna ukazuje metody i cele władz rosyjskich, a także analizuje układ sił, globalne implikacje na szczeblu dyplomatycznym oraz geostrategicznym, w tym wyścig o zasoby energetyczne. Narratorami są ofiary „systemu Putina”.
„Wojna i sprawiedliwość”
Film dokumentalny „Wojna i sprawiedliwość” bada, dlaczego tak trudno postawić agresorów przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym (MTK) w Hadze. W marcu 2023 r. Karim Khan, główny prokurator MTK, wydał nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina. Oskarżenie: uprowadzenie ukraińskich dzieci. W związku z inwazją na Ukrainę Europa ma jednak związane ręce wobec Putina, ponieważ zgodnie ze swoim statutem Międzynarodowym Trybunałem Karnym może prowadzić dochodzenie jedynie po uzyskaniu zgody agresora, ironicznie, w tym przypadku Rosji.
WOJNA I SPRAWIEDLIWOŚĆ | ARTE.tv.
„Ukraina walczy z zapomnieniem”
Choć wojna w Ukrainie nadal się rozwija, rozpoczął się już proces jej upamiętniania. W jaki sposób Ukraińcy i Ukrainki mogą uczcić poległych, skoro konflikt nadal trwa? Jak powinno się opowiadać tę historię? Oksana Lyniv jest dyrygentką, założycielką i dyrektorką Młodzieżowej Orkiestry Symfonicznej Ukrainy. Artystka działa na arenie międzynarodowej, opowiadając o sytuacji w jej kraju oraz oddając głos artystom z Ukrainy. Orkiestra zagrała światową premierę muzyki do tekstów zamordowanego ukraińskiego autora wierszy i książek dla dzieci Wolodymyra Wakulenki. W dokumencie „Ukraina walczy z zapomnieniem” przyglądamy się strategiom zapisywania w pamięci trwających wydarzeń.
UKRAINA WALCZY Z ZAPOMNIENIEM | ARTE.tv.
„Kijów – opera w czasie wojny”
Mimo że przeciągająca się wojna wzmaga niepokój i udrękę, kreatywność i zaangażowanie ukraińskich artystów nie słabnie. Sztuka zaangażowana, manifestacja gestów i przekazywanie wartości patriotycznych młodszemu pokoleniu stało się misją i koniecznością. Podobno podczas wojny milczą muzy, jednak każdego dnia kijowscy artyści operowi udowadniają coś całkiem przeciwnego, zabierając głos, mówiąc o bólu rodaków swoją sztuką, ostrzegając cały świat przed wojną i jej skutkami. W reportażu „Kijów – opera w czasie wojny” możemy zobaczyć zobaczyć, z czym na codziennie mierzą się artyści w obliczu wojny.
KIJÓW – OPERA W CZASIE WOJNY | ARTE.tv.
Muzycy dla Ukrainy
Muzyka jest językiem solidarności, którego nie należy lekceważyć: poprzez muzykę łączymy się i wspieramy naród ukraiński. Na platformie streamingowej ARTE.tv pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/RC-022238/ukraina można zobaczyć zarejestrowane koncerty, od muzyki symfonicznej, przez rock, po progresywny groove metal, wyrażające poparcie dla narodu ukraińskiego. Wśród wykonawców znalazła się m.in. Ukraińska Orkiestra Wolności pod kierownictwem Keri-Lynn Wilson, powołana do życia przez Metropolitan Opera w Nowym Jorku oraz Operę Narodową w Warszawie. Składa się ona z muzyków-uchodźców, ukraińskich członków europejskich orkiestr oraz najlepszych muzyków z Kijowa, Lwowa, Charkowa, Odessy i innych miast Ukrainy. Podczas ubiegłorocznej trasy koncertowej wykonała ona program obejmujący VII Symfonię ukraińskiego kompozytora Valentina Silvestrova, II koncert fortepianowy Chopina z ukraińską wirtuozką Anną Fedorovą oraz IV symfonię Brahmsa. Ukraińska sopranistka Ludmiła Monastyrska, znana z tytułowej roli Turandot w Metropolitan Opera, zaśpiewała arię Leonory „Abscheulicher!” z „Fidelia” Beethovena – pean na cześć człowieczeństwa i pokoju w obliczu przemocy i okrucieństwa. Muzyka nie może zakończyć wojny, ale może leczyć rany i być potężną bronią przeciwko opresji. I tak trasa koncertowa z 2023 roku Ukraińskiej Orkiestry Wolności stała się wyrazem miłości do ojczyzny, a dochód z niej został przeznaczony na rzecz ukraińskich artystów. Koncert inauguracyjny odbył się w Teatrze Wielkim w Warszawie, widzowie ARTE.tv będą mogli zobaczyć go znów od 25 lutego pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/110057-000-F/ukrainian-freedom-orchestra/.
foto. ARTE.tv