„Miesiąc z dokumentem” w TVP VOD

Biblioteka TVP VOD to kilkaset filmów dokumentalnych opowiadających o wybitnych twórcach, kulturze, sztuce, naturze, religii, tematyce społecznej i politycznej. Spośród nich na szczególną uwagę zasługują produkcje, które widzowie mogli oglądać niedawno na największych festiwalach filmowych. Tematyka filmów jest różnorodna, ale zawsze z wnikliwym spojrzeniem na człowieka i świat, w którym żyje.

Pakiet bezpłatnych, premierowych dokumentów TVP VOD otwiera macedoński obraz „Kraina miodu” (2019 r.), doceniony m.in.: na festiwalu w Sundance (trzy nagrody), na 16. Millennium Docs Against Gravity (cztery nagrody), z dwiema nominacjami do tegorocznych Oscarów za najlepszy film międzynarodowy i najlepszy film pełnometrażowy. Autorzy: Tamara Kotevska i Ljubomir Stefanov, opowiadając skromną historię pszczelarki Hatidze, stworzyli piękną ponadczasową alegorię przemijania i odradzania, na tle dwóch postaw czerpania z natury: współpracy i poszanowania oraz wyzysku. Jaka jest cena przywrócenia symbiozy z naturą i wpływu na dominujący w wiosce męski świat „trutni”? Siłą dokumentu są m.in.: subtelnie opowiedziana historia z cechami fabuły, znakomite zdjęcia, malownicza panorama z podkreślającym nastrój naturalnym światłem oraz brak jednoznacznych rozwiązań.

Dostępny w TVP VOD dokument „Bruce Lee i Hajduk” (2018 r.) Joosta Vandebruga to poruszająca, współczesna historia rumuńskiego Olivera Twista. Reżyser towarzyszył swojemu bohaterowi Nicu przez 6 lat jego życia na bukaresztańskiej ulicy. Chłopak ma szczęście – bierze go „pod opiekę” Bruce Lee – ekscentryczny król podziemnego światka, który w tunelach sieci ciepłowniczej stworzył bezdomnym namiastkę domu. Dla policji Lee jest handlarzem narkotyków, ale dla Nicu – obrońcą i rodzicem. Kiedy podczas realizacji zdjęć chłopiec ląduje w szpitalu z diagnozą HIV i gruźlicy – po raz pierwszy w życiu staje przed wyborem – wrócić do podziemia, czy zacząć nowe życie…

Nominowany do Oscara dokument „O ojcach i synach” (2017 r.) to wstrząsająca opowieść Talala Derkiego o miłości ojcowskiej w cieniu fanatycznej ideologii, pozwalającej poświęcać własne dzieci. Reżyser odsłania kulisy życia codziennego syryjskiej rodziny islamskiego fundamentalisty Abu Osamy, na tle syryjskiego konfliktu wojennego, z dorastającym pokoleniem przyszłych terrorystów. Kochający ojciec – specjalista od zamachów i podkładania bomb przygotowuje synów – Osamę i Aymana (12 i 13 lat) do walki w „świętej wojnie” i męczeńskiej śmierci. Film nie ocenia, nie moralizuje, przez co widz stara się poznać, a nawet polubić bohaterów i zrozumieć motywy ojca.  To dokument pokazujący, jak religia determinuje życie. To obraz, w którym reżyser nadaje terroryzmowi ludzką twarz, ale go nie usprawiedliwia.

Udostępniony w TVP VOD film białoruskiej pisarki-noblistki Swietłany Aleksijewicz i szwedzkiego reżysera Staffana Juléna – „Lubow – miłość po rosyjsku” (2018 r.) wydobywa z rosyjskiej duszy wyobrażenia na temat szczęśliwej miłości. Autorzy pytają o nią zwykłych ludzi, m.in.: emerytów, nowożeńców, fryzjerkę, etnolożkę, malarza, tłumaczkę. Finalnie powstał obraz głęboko poruszający, intymny i prawdziwy. Dokument otrzymał m.in. Nagrodę Nos Chopina na Millennium Docs Against Gravity.

Widzów z pewnością nie zawiedzie dokument „Twarze, plaże” (2017 r.) autorstwa znanych francuskich twórców: Agnès Vardy oraz JR. Dzieli ich wiek: on ma 33 lata, ona 90 lat, a łączy ich łamanie konwenansów i miłość do fotografowania. Ich film zachwycił zarówno publiczność, jak również krytyków i jurorów – z nominacją do Oscara i Cesara, deszczem nagród, m.in. Złotego Oka w Cannes. To film dokumentalny o radości ze wspólnej pasji, spotkań z inspirującymi ludźmi prowincji, potrzebie tworzenia sztuki zrodzonej z relacji. Ze spotkań powstają historie oraz fotografie, które umieszczane w innych miejscach zyskują nowe znaczenie. Film luźną strukturą nawiązuje do Nowej Fali, jest ciepły w ukazaniu piękna i prostoty peryferiów Francji, naturalności, spontaniczności i fantazji twórców.

Widzowie będą mieli szansę zobaczyć podczas „Miesiąca z dokumentem” także inne nagradzane na festiwalach dokumenty, m.in. „Elena Ferrante, gorączka czytania” (2017 r.), „Świadkowie Putina” (2018 r.), „Normalny autystyczny film” (2016 r.), „Duch Bauhausu” (2018 r.), „Morze plastiku” (2018 r.), „Gimme Danger” (2016 r.), „Call Me Tony” (2017 r.), „Brasilia: Projekt – Utopia” (2017 r.), „W poszukiwaniu Alaski” (2018 r.), „Elvis i dziewczyna z Wiednia” (2017 r.), „(Nie)Uczciwość: prawda o kłamstwach” (2015 r.), „Wielka architektura” (2017 r.), „Zielone kłamstwa” (2018 r.), „Polaroid. Błyskawiczne spełnienie marzeń” (2017 r.), „Historia małżeńska” (2017 r.), „Prewencja kryminalna: inwigilacja 3.0” (2017 r.), „W zalewie reklamy” (2017 r.), „Rumble. Jak Indianie zatrzęśli światem muzyki” (2017 r.), „Kaseta: dokumentalna składanka” (2016 r.), „Klucz do Salvadora Dalego (2016 r.).

W ofercie TVP VOD nie zabraknie także wybitnych polskich dokumentów, m.in.: „Kuba – rewolucja od kuchni” (2020 r.) Witolda Szabłowskiego, „1989” (2014 r.) Michała Bielawskiego, „Młynarski. Piosenka finałowa” (2017 r.) Alicji Albrecht, „Jarocin. Po co wolność” (2016 r.) Leszka Gnoińskiego i Marka Gajczaka, „Over The Limit” (2018 r.) Marty Prus, „Siostry” (2017 r.) Michała Hytrosia, „Call me Tony” (2017 r.) Klaudiusza Chrostowskiego, „Warszawa, miasto podzielone” (2019 r.) Erica Bednarskiego, „In Touch” Pawła Ziemilskiego (2019 r.), „Beksińscy. Album wideofoniczny” (2017 r.) Marcina Borchardta, „Wieś pływających krów” (2018 r.) Katarzyny Trzaski, „Maksymiuk. Koncert na dwoje” (2018 r.) Tomasza Drozdowicza, „O zwierzętach i ludziach (2019 r.) Łukasza Czajki, „Kobro-Strzemiński. Opowieść fantastyczna” (1918 r.) Borysa Lankosza.