Jak wybrać i wymienić kartę graficzną (wideo)

We wrześniu wzrasta sprzedaż komputerów – kupują je rodzice uczniów i studenci. Karta graficzna to jeden z dwóch, obok procesora, najważniejszych elementów komputera. Oprócz niektórych serwerów każdy komputer musi być wyposażony w taką kartę. Pokażemy jak wybrać dobry model i nie przepłacić.

 

Częstą odpowiedzią na pytanie w jaką kartę grafiki ma być wyposażony nowy komputer jest, że w żadną. Karta grafiki jest niepotrzebna, bo użytkownik nie zamierza zajmować się grafiką. Niestety ten pozornie logiczny wywód opiera się na niewłaściwym zrozumieniu przeznaczenia karty graficznej. W dużym uproszczeniu służy ona do zamiany obliczeń wykonanych przez procesor komputera na formę możliwą do wyświetlenia na monitorze. Dlatego jest elementem niezbędnym w każdym komputerze.

Co robi grafika?

W praktyce karta graficzna jest w stanie robić nieco więcej np. może odciążać procesor z pewnych zadań lub wręcz wykonywać je za niego. Jako specjalizowany, a nie uniwersalny układ, jest w stanie niektóre zadania wykonywać znacznie wydajniej, czego doskonałym przykładem jest fakt, że to właśnie kart graficznych używa się do „kopania” kryptowalut. Proste karty graficzne mogą np. wspomagać dekodowanie wideo dzięki czemu na słabych maszynach dekodowanie filmów korzystające z  nowoczesnych kodeków nie powoduje zadyszki sprzętu. Karta graficzna jest też najważniejszym z punktu widzenia gracza elementem komputera – od jej możliwości zależy jak płynny i dobrej jakości obraz zobaczy na ekranie. Moc kart graficznych wykorzystywana też w programach profesjonalnych do wspomagania renderowania obrazu. Tempo prac w niektórych zadaniach może przyspieszyć kilkukrotnie przy wykorzystaniu mocy grafiki. Renderowanie projektu całą noc czy tylko 1,5 godziny? Dla profesjonalisty taka oszczędność czasu jest niezwykle kusząca.

Jakiej karty potrzebuję?

Jeżeli komputer jest przeznaczony wyłącznie do prac biurowych, czyli z aplikacjami typu Office, przeglądarka internetowa, oglądania filmów, to w zupełności wystarczy karta graficzna zintegrowana z nowoczesnym procesorem.

Jeżeli komputer będzie wykorzystywany w aplikacjach profesjonalnych – warto sprawdzić jak współpracują one z kartami graficznymi. Takich informacji należy szukać na stronach producentów oprogramowania. Jeżeli program nie korzysta z grafiki, to lepiej kupić słabszą a oszczędzoną kwotę wydać na lepszy procesor. Jeżeli jednak wykorzystuje, warto zgłębić temat i sprawdzić na forach użytkowników programu jaki model karty jest polecany. Oczywiście można kupić najszybszy, jednak to drogie rozwiązania a nie zawsze taki wydatek jest uzasadniony, bo różnica w wydajności pomiędzy średnią a mocna kartą może być tu niewielka.

Jeżeli komputer będzie wykorzystywany do grania, a umówmy się, komputer dla dziecka ZAWSZE jest wykorzystywany do grania, nieważne jak bardzo obiecujemy sobie, że dziecko będzie wyłącznie na nim uczyć się, to wówczas potrzebujemy wydajnej karty graficznej.

Niestety karty graficzne są drogie. Przedział cenowy w jakim oscylują nowe modele to 700-4500 zł. Co prawda we wrześniu będzie miała premiera nowej serii kart firmy NVIDIA, ale już wiadomo, że karty nie będą tanie, więc ceny starszych modeli nie spadną spektakularnie.

Jaki model wybrać?

Jeżeli szukasz oszczędności powinieneś rozglądać się za używanymi kartami. Wymaga to jednak wiedzy co warto a czego nie warto kupić. Jeżeli jej nie masz, to skup się na nowych modelach. Najprostszym modelem karty jaką warto wziąć pod uwagę jest np. Palit GTX 1650 Super. Wystarczy do większości gier uruchamianych w rozdzielczości Full HD. Nieco mocniejszą kartą jest GTX 1660 Super. Warto spojrzeć też na wydajniejsze modele z poprzedniej generacji takie jak GTX 1080.

Rząd wyżej mamy kartę taką jak Palit RTX 2060 Super. Co do czystej mocy obliczeniowej nie jest ona wydajniejsza niż GTX 1080, ale ze względu, że to nowa architektura (RTX a nie GTX) – oferuje nowe możliwości, konkretnie wsparcie dla Ray Tracingu, czyli lepiej wyglądającego oświetlenia, cieniowania itp. Jeszcze więcej mocy oferuje Palit RTX 2070 Super, który dostępny jest w wersji trójwentylatorowej o wyjątkowo wysokiej kulturze pracy – karta jest wydajna i cicha. To oczywiście nie jest najszybsza karta jaką można kupić, ale te z przedziału powyżej 3000 zł z pewnością nie interesują kogoś, kto szuka komputera do szkoły.

A co z laptopem

Jeżeli wybierasz laptopa pamiętaj, że w praktyce wbudowanej karty nie da się wymienić. Laptop to nie jest pecet. Tu masz bardzo ograniczone możliwości zmiany konfiguracji. Zazwyczaj masz tylko to co kupiłeś na starcie. Jeżeli będziesz potrzebował wydajniejszego sprzętu – musisz kupić nowego laptopa.

Nie tylko karta się liczy

Oczywiście w skład komputera nie wchodzi wyłącznie karta graficzna. Wszystkie podzespoły powinny być zbalansowane, nie ma sensu kupować słabego procesora i wydajnej grafiki, bo ta nie dostanie wystarczająco dużo danych do pracy – procesor będzie wąskim gardłem. Podobnie  – należy wybierając kartę graficzną należy pamiętać o odpowiedniej mocy zasilacza, jak jej zabraknie, to komputer się nie uruchomi. Tu na szczęście można się posługiwać dostępnymi w sieci kalkulatorami obliczającymi pożądaną moc zasilacza.

Jak wymienić kartę graficzną

Oczywiście zaczynamy od wybrania modelu – tu kierujemy się zasobnością naszego portfela i oczekiwaniami dotyczącymi wydajności sprzętu. Kolejnym krokiem jest wizyta na stronie internetowej producenta w celu sprawdzenia rozmiarów karty i zaleceń dotyczących mocy zasilacza. Ten ostatni możemy wymienić jeżeli nasz jest za słaby, ale brak miejsca w obudowie oznacza istotną przebudowę peceta. W takim wypadku lepiej poszukać modelu mniejszego gabarytowo.

Gdy nowa karta leży już na naszym biurku, należy wyłączyć komputer, odłączyć wtyk zasilania i kable od monitora i otworzyć obudowę. Następnie odpinamy złącze zasilania karty, odkręcamy śruby mocujące cokół i luzujemy zaczep na dole karty przy złączu PCI Express. Teraz już możemy wyjąć kartę.

Na miejsce starej karty wkładamy nową, mocujemy cokół do obudowy, podłączamy zasilanie, zamykamy obudowę i podłączamy kable. Gotowe.