KRRiT zbadała skuteczność samoregulacji dotyczących ochrony małoletnich
KRRiT przeprowadziła monitoring serwisów VoD pod kątem zgodności ich oferty z kodeksem dobrych praktyk dotyczącym skutecznych zabezpieczeń technicznych uniemożliwiających małoletnim dostęp do szkodliwych dla nich treści oraz monitoring programów telewizyjnych i serwisów VOD w zakresie efektywności samoregulacji „Karta Ochrony Dzieci w Reklamie”.
W obu przypadkach skuteczność realizacji aktów samoregulacyjnych wyniosła ponad 90%, co oznacza, że zdecydowana większość ich sygnatariuszy stosuje się do samoregulacyjnych postanowień, a przypadki naruszeń są incydentalne.
W 2014 r. przedsiębiorcy dostarczający treści audiowizualne przez Internet zrzeszeni w IAB Polska przyjęli Kodeks dobrych praktyk w sprawie szczegółowych zasad ochrony małoletnich w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie. Zgodnie z jego zapisami, które stanowią doprecyzowanie art. 47e ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, publiczne udostępnianie usługi na żądanie, w ramach której dostępne w katalogu treści są nieodpowiednie dla małoletnich odbiorców, może odbywać się tylko i wyłącznie przy zastosowaniu zabezpieczeń technicznych lub innych odpowiednich środków.
Pandemia dodatkowo wpłynęła na wzrost liczby użytkowników serwisów VoD w Polsce (Epidemia streamingu. Władze dostrzegły źródło pieniędzy, Urszula Zielińska, www.cyfrowa.rp.pl), Popularność różnych sposobów płatności za oferowane przez te serwisy treści (np. karta, przelew, płatność w aplikacji mobilnej banku, kartę typu pre-paid lub sms) umożliwiają coraz łatwiejszy do nich dostęp. Dlatego też, KRRiT postanowiła po raz kolejny zweryfikować skuteczność stosowanych w serwisach VoD zabezpieczeń służących ochronie małoletnich odbiorców przed nieodpowiednimi dla nich treściami, w szczególności zawierającymi treści pornograficzne lub w sposób nieuzasadniony eksponującymi przemoc.
Departament Monitoringu Biura KRRiT objął monitoringiem 352 audycje i przekazy (zwiastuny) udostępniane w serwisach VoD.
Weryfikowano kwalifikację audycji do odpowiedniej kategorii wiekowej i skuteczność stosowanych zabezpieczeń, zwłaszcza – zgodnie z wytycznymi Komunikatu KRRiT z 2018 r. – w przypadku filmów sensacyjnych, erotycznych oraz horrorów.
Na podstawie przeprowadzonej analizy niezgodność zabezpieczenia technicznego audycji z art. 47e ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, oraz doprecyzowującymi jego treść postanowieniami Kodeksu dobrych praktyk w sprawie szczegółowych zasad ochrony małoletnich w audiowizualnych usługach medialnych na żądanie, stwierdzono w siedmiu przypadkach.
Oznacza to, że skuteczność samoregulacji w odniesieniu do zbadanej próby wyniosła 98% i jest zauważalnie wyższa niż w poprzednich monitoringach weryfikujących jej skuteczność – w poprzednich badaniach oscylowała wokół 90%.
Podobną skutecznością cechuje się realizacja zobowiązań wynikająca z przyjętego przez dostawców usług medialnych w 2019 r. aktu samoregulacji Karta Ochrony Dzieci w Reklamie.
Samoregulacja, w zgodzie z art. 18 ust. 1, 3 i 5 urt, ma chronić dzieci jako adresatów przekazów reklamowych. Ma również przyczyniać się do ograniczenia nieuzasadnionej, niezwiązanej z naturą produktu oraz z koncepcją przekazu reklamowego ekspozycji aktorów dziecięcych występujących w reklamach.
W związku z faktem, że sprawdzenie skuteczności realizacji postanowień Karty (z uwagi na krótki czas jej obowiązywania) odbyło się po raz pierwszy, analizą objęto kilkadziesiąt programów telewizyjnych, zarówno uniwersalnych, jak i wyspecjalizowanych, a także kilkanaście polskich serwisów VoD, od niszowych po najbardziej popularne.
Łącznie monitoringowi poddano ponad 2 mln wyemitowanych przekazów handlowych.
Wyniki tego przekrojowego badania wskazują, że w zdecydowanej większości reklam adresowanych do dzieci lub z ich udziałem, nie doszło do naruszenia postanowień Karty (99,96%). Wątpliwości wzbudziły jedynie dwie reklamy telewizyjne promujące nową kolekcję butów dla dzieci oraz pożyczki gotówkowe. W analizowanych serwisach VoD nie stwierdzono naruszeń Karty.