Zmiana reguł gry dla sektora komunikacji elektronicznej – w podatkach
W ostatnich miesiącach branża usług telewizji kablowych oraz Internetu mierzy się z nową sytuacją prawną określającą warunki prowadzenia działalności. Zmiany podatkowe dotyczą także firm realizujących usługi instalacyjne i dostawców sprzętu elektronicznego. Języczkiem u wagi resortu finansów jest VAT, to właśnie w obszarze podatku od towarów i usług konsekwencje zmian prawa mogą okazać się istotne dla firm z sektora.
Obowiązkowa dla wszystkich ewidencja podatkowa w formie JPK
Wprowadzenie Jednolitego Pliku Kontrolnego to faktyczne wprowadzenie elektronicznej formy sprawozdawczości podatkowej i e-kontroli fiskusa. Dane przekazywane w plikach poddawane są wnikliwym czynnościom sprawdzającym formalną poprawność i prawidłowość rozliczeń z fiskusem. Poza strukturą JPK_VAT służby skarbowe mogą interesować się także fakturami sprzedaży czy gospodarką magazynową. Mogą zwrócić się do podmiotu o elektroniczną wersję operacji na rachunkach bankowych, oraz o elektroniczny wyciąg z ksiąg rachunkowych. Dziś taka prośba może być skierowana do dużych firm. Jednak już od połowy przyszłego roku, każdy przedsiębiorca niezależnie od wielkości i formy prowadzenia rachunkowości, będzie zobowiązany do przekazania danych podatkowych w formie elektronicznego JPK. Pół roku wcześniej, od 1 stycznia 2018 r. raporty w formacie JPK_VAT zaczną obowiązkowo przesyłać wszyscy podatnicy VAT (także mikroprzedsiębiorcy).
Stopniowe wprowadzanie obowiązku elektronicznego raportowania to element procesu cyfryzacji podatków: raportowania i analityki danych. Będzie miał bardzo daleko idące konsekwencje dla wszystkich podatników. Ujednolicenie danych raportowych dla wszystkich firm i branż umożliwia automatyczną ich analizę. Oznacza to, że stale rozwijane i usprawniane programy, wyszukają każdy błąd w rozliczeniach podatkowych – a ten oznacza konsekwencje finansowe przedsiębiorcy. Przed zwiększeniem ryzyka błędów można się bronić. Powinno się odpowiednio usprawniać wewnętrzne procesy w obsłudze podatków z wykorzystaniem aktualizowanych do nowych wymagań narzędzi informatycznych
Jednolity Plik Kontrolny jest elektroniczną postacią ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych. Ma określoną strukturę logiczną dyktującą sposób organizacji danych wewnątrz pliku. JPK zaczęły obowiązywać w lipcu 2016 roku dla dużych podmiotów gospodarczych. Od stycznia 2017 roku, plik JPK_VAT przeznaczony do comiesięcznego raportowania transakcji sprzedaży i zakupów, przesyłany jest obowiązkowo przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Od 1 stycznia 2018 roku, obowiązkiem raportowania JPK_VAT zostaną objęte także najmniejsze firmy, podatnicy VAT.
Instalatorzy telewizji kablowej stali się podwykonawcami usługi budowlanej
Instalatorzy okablowania do odbioru telewizji lub udostępniania internetu mogą zostać uznani przez fiskusa za wykonawców usług budowlanych, które od 2017 roku są rozliczane w nowy sposób – z mechanizmem odwrotnego obciążenia VAT. Jeśli firma instalacyjna jest czynnym podatnikiem VAT, musi po pierwsze rozpoznać, czy nabywcą jej usług jest również czynny podatnik VAT, następnie – czy wykonując usługi budowlane np. PKWiU 43.29.19.0, „pozostałe roboty instalacyjne, gdzie indziej niesklasyfikowane”, realizuje ją jako podwykonawca w ramach np. kontraktu na budowę budynku mieszkalnego. Jeśli tak, wówczas zobowiązana jest do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia i wystawienia faktury bez VAT. Bez VATu nie wykaże podatku należnego, a ten obowiązek przechodzi na nabywcę. Sprzedając bez podatku nie ma od czego odliczyć VAT, który sama zapłaciła zakupując materiały instalacyjne. Nadwyżka podatku zapłaconego w fakturach zakupu nad podatkiem należnym zwracana jest firmie przez US dopiero w terminie 60 dni od złożenia deklaracji, przygotowywanej za poprzedni miesiąc, w którym nabyto towary. W konsekwencji firma instalacyjna będzie czekać na zwrot podatku 3 miesiące. Mali podatnicy mogą jeszcze rozliczać się kwartalne – w takim przypadku termin zwrotu nadwyżki VAT wydłuża się do 6 miesięcy.
Rozliczenie z fiskusem w formie JPK – premiowane szybszym zwrotem VAT
Przepisy przewidują szybki – do 15 dni – zwrot nadwyżki dla mikroprzedsiębiorców pod warunkiem dobrowolnego przekazania w formie elektronicznej pliku JPK_VAT oraz deklaracji VAT za okres, w którym występuje nadwyżka podatku. Ujęcie w prawie zachęty do elektronicznego rozliczania z fiskusem pokazuje, że pliki JPK stają się bardzo ważnym źródłem wiarygodnych dla fiskusa informacji oraz jak dużą uwagę przykłada do nich KAS. Digitalizacja podatków stała się faktem. Przedsiębiorcy muszą być pewni danych, które przekazują w formie JPK, bo jest dokumentem skarbowym i błędy formalne mogą stanowić wykroczenie
Wprowadzony 1 stycznia 2017 roku mechanizm odwrotnego obciążenia niektórych usług budowlanych odwraca standardowe podejście do naliczania i rozliczania VAT. Poddostawca – vatowiec nie nalicza podatku, robi to nabywca – płatnik VATu. Gdy odbiorcą usługi, czy kupującym produkt jest konsument niebędący płatnikiem VATu mechanizm odwrotnego obciążenia nie ma zastosowania. Dodatkowo w przypadku obowiązujących od początku roku przepisów, dostawca usług budowlanych zastosuje ten mechanizm do usług wykonywanych na rzecz głównego wykonawcy. Procedura odwrotnego obciążenia ma zastosowanie wyłącznie dla usług wskazanych w ustawie o VAT.
Komponenty elektroniczne – nabywcy na radarze fiskusa
Ministerstwo Finansów objęło dodatkową kontrolą zakupy towarów elektronicznych, w obrocie którymi dochodziło dotąd do wyłudzania podatku VAT. Wobec części towarów zastosowano odwrotne obciążenie, do innych – mechanizm solidarnej odpowiedzialności za zapłatę podatku. Solidarna, tj. wspólna odpowiedzialność oznacza, że w niektórych przypadkach nabywca może zostać obciążony zapłatą podatku VAT za sprzedawcę. W szczególności, gdy podatnik wiedział lub przypuszczał, że dostawca może nie zapłacić wymaganego podatku VAT. Zakupy tego rodzaju towarów stanowią dziś podwyższone ryzyko podatkowe. Gdy przedsiębiorca nabywający tego rodzaju towary, nie dochowa należytej staranności od początku realizacji transakcji, to może zostać wciągnięty w oszustwo podatkowe. Pierwszym krokiem powinna być stała weryfikacja kontrahentów pod kątem statusu płatnika VAT. Od tego roku fiskus metodycznie usuwa z rejestru firmy, które uznaje za fikcyjne – np. ze względu na brak kontaktu. Podatnik, który zaksięguje fakturę od kontrahenta wykreślonego z listy czynnych podatników VAT, może narazić się na sankcje karno-skarbowe. Dlatego weryfikacja kontrahentów stała się obowiązkowym rozwiązaniem w programach obsługi sprzedaży i ewidencji finansowo-księgowej. Do prawidłowego przebiegu takiej weryfikacji niezbędne staje się posiadanie aktualnego oprogramowania finansowo-księgowego.
Odwrotne obciążenie w obrocie elektroniką stosowane jest już od 2015 roku. Dotyczy tych transakcji realizowanych między czynnymi podatnikami VAT, gdy łączna wartość sprzedanych towarów w jednolitej transakcji przekroczy 20 tys. złotych netto. Przez jednolitą transakcję rozumie się umowę, w ramach której występuje więcej dostaw, nawet jeśli są realizowane do odrębnych zamówień, umów i dokumentowane są różnymi fakturami.