Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową na ARTE.TV
We wtorek, 21 marca, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową. Data ta upamiętnia masakrę z 1960 roku, podczas której policjanci z Sharpeville w RPA dopuścili się masowej zbrodni – otworzyli ogień w stronę pokojowej demonstracji zorganizowanej w imię równości rasowej. Z tej okazji bezpłatna platforma streamingowa ARTE.TV przygotowała dokumenty: „Dziedzictwo kolonialne Holandii”, „USA: Dyskryminacja na porodówce” oraz „Nina Simone i segregacja w USA” poruszające tematykę dyskryminacji rasowej i jej aktualności w XXI wieku.
„Dziedzictwo kolonialne Holandii”
(Dokument z lektorem)
2 spośród 17 milionów mieszkańców Holandii to potomkowie imigrantów z byłych kolonii tego kraju. Dla wielu obywateli i obywatelek o ciemnym kolorze skóry te korzenie nadal są stygmatyzujące. Z jednej strony stanowią ważny element kultury, z drugiej – naznaczają całe ich życie pewnego rodzaju piętnem. – Białym dzieciom pozwalano siedzieć z przodu w klasie, a ja musiałam siedzieć z tyłu, bo „nie byłam nic warta”. (…) Wierzyłam, że biali są bardzo inteligentni. Nie sądziłam, że też mogę być inteligentna. – wspomina jedna z czarnoskórych bohaterek reportażu. Holandia zniosła niewolnictwo dopiero w 1863 roku, jako jeden z ostatnich krajów Europy. Do tego czasu przodkowie obecnych ciemnoskórych Holendrów byli wykorzystywani, a ich niewolnicza praca budowała potęgę i dobrobyt białych Holendrów. Do dziś odczuwają oni ból swoich przodków i próbują uwolnić się od dziedzictwa 250 lat niewolnictwa. Bohaterowie i bohaterki reportażu „Dziedzictwo kolonialne Holandii” podkreślają różnice wynikające z przynależności rasowej, które nadal funkcjonują w społeczeństwie. Opowiadają o swoich osobistych doświadczeniach i przeżyciach związanych dyskryminacją oraz o zmaganiach, z jakimi mierzą się każdego dnia. Polscy widzowie mogą obejrzeć film z lektorem pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/107194-053-A/re-dziedzictwo-kolonialne-holandii/ do 17 grudnia 2023 roku.
„USA: Dyskryminacja na porodówce”
Kolejnym dokumentem ARTE.tv obrazującym nierówność rasową jest produkcja „USA: Dyskryminacja na porodówce”. Film przedstawia dramatyczne przypadki nierównego traktowania i gorszej opieki medycznej podczas porodu, które dotykają głównie Amerykanki z mniejszości etnicznych i ubogich grup społecznych. Tego typu dyskryminacja jest powszechnie spotykanym zjawiskiem w Stanach Zjednoczonych. Przedstawiona w dokumencie historia Amber, która zmarła podczas porodu z powodu zaniedbania lekarzy, stanowi symbol dyskryminacji w systemie ochrony zdrowia. Reportaż pokazuje równoległą rzeczywistość, w jakiej żyją ciężarne kobiety nie będące białoskórymi obywatelkami USA oraz konieczność sprzeciwu i walki o równe prawa na szczeblu stanowym. Więcej w dokumencie ARTE.tv „USA: Dyskryminacja na porodówce”, znajdującym się pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/100103-000-A/arte-reportage/.
„Nina Simone i segregacja w USA”
Temat rasizmu podejmuje również film „Nina Simone i segregacja w USA”. Ukazuje on historię życia ikony muzyki jazz i soul – Niny Simone oraz opowiada o jej zaangażowaniu w działania na rzecz walki z segregacją rasową na południu Stanów Zjednoczonych. Twórczość artystki stanowi głos czarnoskórych braci i sióstr zmagających się z rasizmem i dyskryminacją, głos walczących o prawa obywatelskie w latach 50. i 60. XX wieku. Nina Simone sama była ofiarą segregacji rasowej, dlatego postanowiła przyczynić się do poprawy w kwestii równości – współpracowała z licznymi organizacjami walczącymi o prawo głosu dla czarnoskórych obywateli i obywatelek USA. Dokument pokazuje, w jaki sposób artystka stała się symbolem siły i wyzwolenia Afroamerykanów, a jej muzyka – narzędziem w walce o zmiany społeczne i równość rasową.
Film można obejrzeć do 2 lutego 2025 roku pod linkiem: https://www.arte.tv/pl/videos/113311-001-A/zaproszenie-do-podrozy/.