“Związek Sowiecki – trup czy upiór. 30 lat później” w TVP
We wtorek, 11 stycznia Telewizja Polska zaprasza na specjalne wydanie programu „Co dalej?” – telemost zatytułowany: „Związek Sowiecki – trup czy upiór. 30 lat później”. Celem programu jest przybliżenie wydarzeń towarzyszących upadkowi Związku Radzieckiego, zwanych Jesienią Narodów 1989 roku, oraz zrozumienie jego skutków w byłych republikach związkowych i krajach po przeobrażeniach ustrojowych. W realizację programu, oprócz Polaków, zaangażowali się również: Ukraińcy, Białorusini, Litwini i Łotysze.
W trakcie programu TVP połączy się na żywo z reporterami za granicą, a zaproszeni goście, m.in. świadkowie omawianych wydarzeń, podzielą się swoimi doświadczeniami oraz przedstawią diagnozę procesu odzyskiwania autonomii oraz skomentują konsekwencje tego procesu. W programie zaprezentowane zostaną felietony faktograficzne ukazujące rozpad ZSRR z punktu widzenia byłych radzieckich republik słowiańskich i nadbałtyckich. Realizatorzy programu połączą się również na żywo z reporterami w miejscach, gdzie rozgrywały się historyczne wydarzenia, m. in.: pod sejmem Litwy, ówczesną Radą Najwyższą – Sejmu Restytucyjnego Litwy oraz siedzibą Litewskiego Radia i Telewizji, gdzie w 1991 roku rozegrało się krwawe starcie wojsk radzieckich z mieszkańcami Wilna broniącymi stacji telewizyjnej. Telemost z warszawskiego studia poprowadzi Piotr Gociek.
„Ideą naszej debaty jest oddanie głosu tym, którzy są bezpośrednio zainteresowani: nie hegemonom, ale narodom, które powstały po upadku Związku Sowieckiego. Powstały po latach niewoli, po latach ciemiężeń, po latach tłamszenia kulturowego, po latach braku demokracji. Dzisiaj Gruzini, Ukraińcy, Białorusini, Litwini, Łotysze, Estończycy, Kazachowie i wiele innych narodów, które wchodziły w skład Związku Sowieckiego, mają prawo mówić we własnym imieniu. I taka jest idea naszej debaty.” – Mateusz Matyszkowicz, Członek Zarządu Telewizji Polskiej.
Wśród zaproszonych do debaty gości będą m.in.: Dagmāra Beitnere-Le Galla – wicemarszałek łotewskiego Sejmu, socjolog; Janis Garisons – sekretarz stanu Ministerstwa Obrony Łotwy; prof. Vytautas Landsbergis – w 1991 r. przewodniczący Litewskiej Rady Najwyższej, Litewskiego Sejmu Restytucyjnego; dr Monika Michaliszyn – ambasador RP na Łotwie; prof. Jarosław Hrycak – ukraiński historyk, wykładowca akademicki; prof. Andriej Makaryczew – politolog, publicysta, wykładowca Uniwersytetu w Tartu; dr Adas Jakubauskas – politolog, historyk, wykładowca na Uniwersytecie Wileńskim, uczestnik wydarzeń z 1991 r.; dr Mykoła Riabczuk – ukraiński publicysta, eseista, literaturoznawca; dr Andris Spruds – historyk, politolog, badacz stosunków międzynarodowych, dyrektor Łotewskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych; dr Paweł Usow – białoruski politolog i analityk; Krystyna Adamowicz – emerytowana dziennikarka litewska, w 1991 r. zastępczyni redaktora dziennika „Czerwony Sztandar”; Borys Kagarlicki – socjolog, publicysta, działacz polityczny, dysydent w ZSRS; Siergiej Lebiediew – rosyjski pisarz; Zianon Paźniak – jeden z liderów białoruskiego ruchu narodowego od początku procesów demokratycznych w tym kraju; Leonardas Vilkas – bezpośredni świadek wydarzeń pod wieżą telewizyjną w Wilnie, relacjonował dla Polski przebieg wydarzeń 13 stycznia 1991 r., członek Ligi Wolności Litwy; dr hab. Aleksander Gubrynowicz – specjalista prawa międzynarodowego na Uniwersytecie Warszawskim, współautor książki „1989. Jesień Narodów”; dr Agnieszka Romaszewska-Guzy – dyrektor Biełsat TV; dr Paweł Ukielski – historyk, politolog, wicedyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, współautor książki „1989. Jesień Narodów”; Jerzy Rohoziński – historyk, antropolog kultury, Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego.
W trakcie debaty wyemitowane będą również wypowiedzi: Zbigniewa Raua – Ministra Spraw Zagranicznych, Leonida Krawczuka – sygnatariusza Porozumienia Białowieskiego, prezydenta Ukrainy w latach 1991-1994; prof. Stanisława Szuszkiewicza – sygnatariusza Porozumienia Białowieskiego, byłego przewodniczącego Rady Najwyższej Republiki Białorusi; Alaksandra Dabrawolskiego – byłego deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi.
Specjalne wydanie programu „Co dalej?” pt. „Związek Sowiecki – trup czy upiór. 30 lat później” rozpocznie się we wtorek, 11 stycznia o godzinie 21:05 jednocześnie na antenach: TVP Historia, TVP Kultura, TVP Wilno, TVP World (tłumaczenie na żywo na język angielski) i TVP Polonia oraz na internetowych kanałach TVP Historia2 i TVP Kultura2. Debata zakończy się o godzinie 22:45. TVP Polonia transmitować będzie program do godziny 22:00.
