„Korzenie dyktatury” na kanale National Geographic

Choć teoretycznie narodziny każdego dyktatora są inne, w praktyce często przejęcie przez niego władzy ma miejsce w podobnych okolicznościach. Ludzie nie rodzą się dyktatorami, a stają się nimi. Wystarczy, że odpowiedni zestaw cech charakterologicznych trafi na podatny grunt. Jak i kiedy rodzi się dyktatura? Jakie cechy wyróżniają dyktatorów? Odpowiedzi na te pytania przyniesie seria „Korzenie dyktatury”, w której prześledzimy historię dojścia do władzy Hitlera, Stalina, Husseina czy Pinocheta.

 

Choć wydawać by się mogło, że czasy dyktatury odchodzą w zapomnienie i z mapy świata powoli znikają wszystkie czarne punkty – warto pamiętać, że dyktatura może być zagrożeniem, które dotknie również współczesny świat. Populistyczne obietnice narcystycznie usposobionych jednostek, uważających się za niemal półbogów mogą bowiem trafić na podatny grunt.

Niezależenie od tego jak sprytny i inteligentny będzie człowiek pragnący stanąć na czele totalitarnych rządów, pomocne w osiągnięciu takiego celu będą czynniki zewnętrzne. Jak pokazuje historia, tego typu jednostki często triumfują w czasie kryzysów gospodarczych, kiedy ich idee i tezy znajdują posłuch wśród ludzi dotkniętych ubóstwem lub problemami finansowymi. Jeśli naród ma problem, by zaspokoić swoje podstawowe potrzeby, takie jak zapewnienie pożywienia, mieszkania albo godnego bytu dla dzieci – ludzie będą z chęcią słuchać tych, którzy obiecają, że zmienią ten stan rzeczy i sprawią, że ich życie wróci na właściwe tory. Zdesperowani i załamani obywatele często odwracają się w takich momentach od rządzących i wspierają charyzmatyczną jednostkę, która zapewnia, że rozwiąże wszystkie ich problemy.

Na początek wystarczy wąskie grono zaufanych ludzi, którzy wierzą w potęgę jednostki – bez stawiania kłopotliwych pytań, bez żądania odpowiedzi, za to ślepo wierzące w głoszone tezy. Następnym narzędziem umożliwiającym sterowanie całymi masami ludzi jest strach. Dyktatorzy umiejętnie używają go, tworząc atmosferę zagrożenia, które czyha na każdego, kto wystąpi w opozycji wobec nich. Zagrożenie może być zarówno fizyczne – kiedy ludzie są bici lub torturowani czy trafiają do więzienia, jak również psychiczne – kiedy się ich inwigiluje, zastrasza i szantażuje.

Dyktatorzy wierzą w swoją niezwykłość, dlatego uważają, że powszechnie obowiązujące zasady ich nie dotyczą. Co więcej, sądzą, że to oni właśnie tworzą nowy ład, który przywraca w kraju porządek. Poznajcie z bliska tych, którzy niechlubnie zapisali się w historii i zobaczcie z nami, jak ich postulaty dochodziły do głosu a oni stawali na czele narodu.

„Korzenie dyktatury” – premiera w piątek 7 grudnia o godz. 21:00 na kanale National Geographic