Maciej Zaremba Bielawski oraz Mariusz Kalinowski laureatami 10. edycji Nagrody Kapuścińskiego
Maciej Zaremba Bielawski otrzymał Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2018 – za książkę „Dom z dwiema wieżami” (Huset med de två tornen) wydaną nakładem Wydawnictwa Karakter. Natomiast Mariusz Kalinowski, który tłumaczył wyróżnioną książkę z języka szwedzkiego na polski, został nagrodzony za najlepszy przekład. Najważniejsze w Polsce nagrody dla książek non-fiction wręczono w piątek, 24 maja br. podczas uroczystej gali w Teatrze Dramatycznym w Warszawie.
Jury w składzie Olga Stanisławska (przewodnicząca), William Brand, Julia Fiedorczuk, Tadeusz Sobolewski i Nina Witoszek jednogłośnie wybrało Macieja Zarembę Bielawskiego laureatem jubileuszowej 10. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.
– Maciej Zaremba Bielawski przesuwa granice reportażu, by z elementów własnych doświadczeń, archiwalnego śledztwa i głębokich rozważań nad polsko-żydowską historią zbudować wielowarstwową opowieść o ojczyźnie i o wygnaniu. „Dom z dwiema wieżami” dotyka fundamentów tego, kim jesteśmy i co nas kształtuje. Formułuje pytania, których bolesność świadczy o tym, jak bardzo są dziś potrzebne. I przypomina o sile literatury – mówił William Brand, ogłaszając werdykt podczas gali wręczenia Nagrody. William Brand, który jest tłumaczem twórczości Ryszarda Kapuścińskiego, odpowiadał w jury razem z Julią Fiedorczuk za ocenę przekładów.
Maciej Zaremba Bielawski urodził się w 1951 r. w Poznaniu, w 1969 r. wyemigrował do Szwecji. Jest reporterem czołowego szwedzkiego dziennika „Dagens Nyheter”. W Polsce ukazały się wcześniej jego trzy głośne książki: „Polski hydraulik…” (wyd. 3 rozszerzone ukazało się 22 maja br. nakładem Wydawnictwa Agora); „Higieniści. Z dziejów eugeniki” i „Leśna mafia. Szwedzki thriller ekologiczny”.
W finale 10. edycji Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki, oprócz zwycięskiego „Domu z dwiema wieżami” Macieja Zaremby Bielawskiego, znalazły się jeszcze cztery reportaże: Mashy Gessen „Będzie to, co było. Jak totalitaryzm odradza się w Rosji” w tłumaczeniu Magdaleny Iwińskiej i Hanny Faryny-Paszkiewicz, Bena Judaha „Nowi londyńczycy” w przekładzie Barbary Gutowskiej-Nowak, Pawła Kapusty „Agonia. Lekarze i pacjenci w stanie krytycznym” oraz Mariusza Szczygła „Nie ma”.
Tegoroczną nagrodę za najlepszy przekład reportażu otrzymał Mariusz Kalinowski za „wirtuozerskie balansowanie między swojskością i obcością” w tłumaczeniu „Domu z dwiema wieżami” Macieja Zaremby Bielawskiego. Został on wybrany spośród czterech tłumaczy, którzy znaleźli się w finale konkursu. Pozostałymi finalistami były: Barbara Gutowska-Nowak za przekład książki „Nowi londyńczycy” Bena Judaha (Wyd. UJ), Hanna Pustuła-Lewicka za tłumaczenie „Ulicy Wiecznej Szczęśliwości” Roba Schmitza (wyd. Czarne) oraz Katarzyna Tubylewicz za przekład „Strzałów w Kopenhadze” Niklasa Orreniusa (Wyd. Poznańskie).
Uroczysta gala wręczenia nagród odbyła się dzisiaj – w piątek, 24 maja br. w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Maciej Zaremba Bielawski otrzymał nagrodę w wysokości 100 tys. zł, a Mariusz Kalinowski w wysokości 20 tys. zł ufundowane przez Miasto Stołeczne Warszawa.
Wydarzenie uświetnili znakomici muzycy – wiolonczelista Marcin Zdunik i pianista Aleksander Dębicz, którzy improwizowali wokół muzyki Witolda Lutosławskiego. Artyści zagrali również solo – Marcin Zdunik wykonał m.in. „Wariację Sacherowską” Lutosławskiego, a Aleksanser Dębicz swój utwór „The Union”, skomponowany z okazji 15. rocznicy wejścia Polski do UE.
Rozmowę z laureatem 10. edycji Nagrody im. Kapuścińskiego za Reportaż Literacki będzie można przeczytać w jutrzejszej „Gazecie Wyborczej”. Ze specjalnego wydania dziennika, w którym czytelnicy znajdą kod dostępu do prenumeraty cyfrowej, dowiedzieć się będzie można również, jak wyglądałby „Busz po polsku”, gdyby Ryszard Kapuściński pisał go dzisiaj i kogo mógłby wybrać na bohaterów swoich reportaży. Na te pytania będą się starali odpowiedzieć m.in. Aleksandra Zbroja i Tomasz Kwaśniewski w reportażach inspirowanych jego książką.
Natomiast o tym, jak spotkanie z Ryszardem Kapuścińskim wpłynęło na Mariusza Szczygła, Jarosława Mikołajewskiego i Wojciecha Jagielskiego przeczytamy na Wyborcza.pl, dzięki kodowi dostępu do treści w serwisie. W internecie znaleźć też będzie można rozmowy z dotychczasowymi laureatami Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, m.in. Swietłaną Aleksijewicz, Elisabeth Åsbrink, Anną Bikont i Raną Dasguptą, które zostały zebrane w specjalnym magazynie przygotowanym z okazji 10. edycji Nagrody – „Wyborcza Classic. Reporter. Jest na miejscu” w wersji papierowej dostępnym jedynie podczas gali Nagrody oraz w wersji cyfrowej od początku czerwca dla prenumeratorów Wyborcza.pl.
Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki od 10 lat wskazuje najciekawsze książki reporterskie autorów polskich oraz zagranicznych wydane w roku minionym w Polsce i po polsku. Konkurs nagradza też tłumaczy za najlepsze przekłady. Nagrodę w styczniu 2010 roku ustanowiło Miasto Stołeczne Warszawa, które jest jej fundatorem, współorganizatorem została „Gazeta Wyborcza”, patronem honorowym – żona pisarza dr Alicja Kapuścińska, a mecenasem Nagrody – Kulczyk Investments. Od dziesięciu lat sekretarzem Nagrody jest redaktorka Bożena Dudko, ostatnia asystentka Ryszarda Kapuścińskiego.
Dotychczasowymi laureatami Nagrody są: Jean Hatzfeld i tłumacz Jacek Giszczak; Swietłana Aleksijewicz i tłumacz Jerzy Czech; Liao Yiwu i tłumacze Wen Huang oraz Agnieszka Pokojska; Ed Vulliamy i tłumacz Janusz Ochab; Elisabeth Åsbrink i tłumaczka Irena Kowadło-Przedmojska; Michał Olszewski i tłumacz Mariusz Kalinowski; Paweł P. Reszka; Rana Dasgupta i tłumacze: Barbara Kopeć-Umiastowska oraz Marta Szafrańska-Brandt; Anna Bikont i Sergiusz Kowalski. Od czwartej edycji nagroda dla tłumacza została oddzielona od nagrody dla autora.
Partnerami tegorocznej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki za 2018 rok są Ambasada Szwecji w Warszawie, Ambasada Brytyjska w Warszawie, British Council, Polski PEN Club, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS, Instytut Adama Mickiewicza, Warszawskie Targi Książki, Stołeczne Centrum Edukacji Kulturalnej, Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury, Fundacja im. Ryszarda Kapuścińskiego – Herodot, Wydz. Polonistyki UJ, Wydz. Dziennikarstwa UW, Centrum Badań i Edukacji im. Ryszarda Kapuścińskiego, Empik, Apostrof. Międzynarodowy Festiwal Literatury, Księgarnia BookBook Wiejska 14, Polonia Palace Hotel, Hotel Metropol.
Patroni medialni 10. edycji Nagrody to Warszawa.Wyborcza.pl, Gazeta.pl, „Duży Format”, Radio TOK FM oraz „Kontynenty”.
Więcej na temat konkursu znaleźć można na kulturalna.warszawa.pl/kapuscinski oraz na Wyborcza.pl/kapuscinski.